Đây là một cấp bậc sĩ quan cấp tướng trong Quân đội Hoa Kỳ. Vì trong Lực lượng Vũ trang Việt Nam không có cấp bậc tương đương nên việc phiên âm Việt thành “Thống tướng” chỉ là giải pháp về ngôn từ. Bản chất đây là cấp bậc cao hơn Đại tướng về danh dự, chỉ được trao trong những điều kiện nhất định.
Tổng quan:
– Quốc gia: Hoa Kỳ
– Chi nhánh quân vụ: quân đội
– Nhóm xếp hạng: sĩ quan cấp tướng
– Thứ hạng: năm sao
– Mã cấp bậc NATO: OF-10
– Bậc lương: đặc biệt
– Lịch sử hình thành: 25/7/1866
– Cấp bậc cao hơn tiếp theo: Thống tướng liên quân (General of the Armies)
– Xếp hạng thấp hơn tiếp theo: đại tướng (General)
– Xếp hạng tương đương: đô đốc hạm đội (fleet admiral); thống tướng Không lực (general of the Air Force)
Ở Hoa Kỳ, Thống tướng (tiếng Anh – General of the Army, viết tắt là GA) là cấp bậc sĩ quan cấp tướng năm sao trong Quân đội Hoa Kỳ. Cấp bậc này thường tương đương với cấp bậc Thống chế (field marshal) ở các quốc gia khác. Ở Hoa Kỳ, Thống tướng có cấp bậc cao hơn các vị tướng và tương đương với một đô đốc hạm đội (fleet admiral) và một vị Thống tướng Không lực (general of the Air Force). Phù hiệu của Thống tướng bao gồm năm ngôi sao 9,5 mm theo kiểu ngũ giác, với các điểm chạm nhau. Phù hiệu này được ghép với quốc huy Hoa Kỳ tráng men và vàng trên các vòng vai áo khoác quân nhân. Chuỗi năm ngôi sao màu bạc có phù hiệu chính riêng sẽ được đeo để sử dụng làm phù hiệu cổ áo và trên mũ đồn trú. Cầu vai mềm mại với năm ngôi sao 11 mm bằng chỉ bạc và quốc huy Hoa Kỳ bằng chỉ vàng trên vải xanh lá cây được mặc với áo sơ mi và áo len.
Cấp bậc “General of the Army” (Thống tướng), cấp bậc cao nhất trong quân đội đã có hai lần thay đổi. Lần đầu tiên được giới thiệu vào năm 1866, sau Nội chiến Hoa Kỳ. Mặc dù về danh nghĩa là cấp bậc bốn sao, nhưng về mặt cấu trúc, cấp bậc này có thẩm quyền đối với toàn bộ Quân đội, cấp bậc này được dành riêng cho Tổng tư lệnh Quân đội Hoa Kỳ và được ba người khác nhau nắm giữ liên tiếp từ năm 1866 đến năm 1888: Ulysses S. Grant, William Tecumseh Sherman và Philip Sheridan. Khi cấp bậc này được Quốc hội tạo ra cho Grant, Grant đã đạt đến cấp bậc cao nhất trong lịch sử được sử dụng tại Hoa Kỳ, trung tướng (lieutenant general) ba sao. Cấp bậc “General of the Army” đã được khôi phục trong Thế chiến II với tư cách là cấp bậc năm sao hiện đại. Cấp bậc này không ngụ ý chỉ huy toàn bộ Quân đội và có thể được trao cho nhiều sĩ quan cùng một lúc. Chức vụ này đã được năm người khác nhau nắm giữ kể từ năm 1944, bốn người được thăng cấp vào tháng 12/1944 (George C. Marshall, Douglas MacArthur, Dwight D. Eisenhower, Henry H. Arnold) và một người được thăng cấp vào tháng 9/1950 (Omar Bradley).
Một cấp bậc đặc biệt là “General of the Armies” (Đại Thống tướng), xếp hạng cao hơn cấp bậc thứ hai của “General of the Army” (Thống tướng), tồn tại nhưng chỉ được trao ba lần – cho John J. Pershing của Thế chiến I vào năm 1919, và sau khi mất cho George Washington vào năm 1976. Vào tháng 12/2022, Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng Quốc gia James M. Inhofe cho Năm tài chính 2023 đã cho phép Ulysses S. Grant được truy phong cấp bậc này, 137 năm sau khi ông qua đời. Tổng thống Biden đã ký Đạo luật thành luật liên bang vào ngày 23/12/2022.
Lịch sử
Thời kỳ sau Nội chiến Hoa Kỳ
Vào cuối Nội chiến Hoa Kỳ, Ulysses S. Grant đã đạt được sự thăng chức cố định đầu tiên lên trung tướng (lieutenant general) tại Hoa Kỳ, kể từ George Washington. Vào ngày 25/7/1866, Quốc hội Hoa Kỳ đã thiết lập thêm cấp bậc “General of the Army of the United States” (Thống tướng của Quân đội Hoa Kỳ) cho Tướng Grant. Lương của ông là “400 USD/ tháng và trợ cấp cho nhiên liệu cùng chỗ ở”, ngoại trừ “khi trụ sở của ông ở Washington, sẽ ở mức 300 USD/ tháng”. Tổng lương và trợ cấp hàng tháng của ông là 700 USD vào năm 1866 tương đương với 15.000 USD thời giá 2023. Khi được bổ nhiệm làm Thống tướng, Grant đeo cấp hiệu bốn sao và cúc áo được sắp xếp thành ba nhóm bốn chiếc.
Không giống như cấp bậc trong Thế chiến II có danh hiệu tương tự, cấp bậc Thống tướng năm 1866 về danh nghĩa là cấp bậc bốn sao, nhưng cấp bậc này nắm giữ tất cả thẩm quyền và quyền lực của đề xuất năm 1799 về cấp bậc “General of the Armies” (Đại Thống tướng), cho dù Grant chưa bao giờ được gọi bằng danh hiệu này. Mặc dù được phong là Thống tướng thay vì Đại Thông tướng, Tổng kiểm toán Hoa Kỳ sẽ ra phán quyết vào năm 1924 rằng cấp bậc được khôi phục vào năm 1866 cho Grant (và sau đó là William T. Sherman và Philip H. Sheridan) là cấp bậc tương tự đã được đề xuất cho Washington vào năm 1799 và được khôi phục cho Pershing vào năm 1919.
Ngược lại với cấp bậc tướng bốn sao hiện đại, chỉ có một sĩ quan tại một thời điểm có thể giữ cấp bậc Thống tướng 1866-1888. Trong vài tháng năm 1885, khi ông hấp hối, Grant đã được trao một vinh dự đặc biệt và cấp bậc của ông đã được phục hồi theo luật của Quốc hội.
Sau khi Grant trở thành tổng thống Hoa Kỳ, người kế nhiệm ông là William T. Sherman làm Thống tướng, có hiệu lực từ ngày 4/3/1869. Năm 1872, Sherman ra lệnh đổi phù hiệu thành hai ngôi sao, với quốc huy Hoa Kỳ ở giữa.
Theo Đạo luật của Quốc hội vào ngày 1/6/1888, cấp bậc này được trao cho Philip Sheridan, người lúc đó đang trong tình trạng sức khỏe yếu. Cấp bậc Thống tướng không còn tồn tại sau khi Sheridan qua đời vào ngày 5/8/1888.
Thời kỳ Thế chiến II và Chiến tranh Triều Tiên
Khi các yêu cầu về hậu cần và lãnh đạo quân sự của Thế chiến II leo thang sau cuộc đổ bộ Normandy vào tháng 6/1944, chính phủ Hoa Kỳ đã tạo ra một phiên bản mới của Thống tướng. Chính phủ đã cân nhắc việc tạo ra một cấp bậc thống chế (field marshal), tuy nhiên George C. Marshall, sĩ quan đầu tiên được đề cử cho cấp bậc này, đã phản đối danh hiệu được đề xuất vì ông không muốn được gọi là “Marshal Marshall”. Ở Hoa Kỳ, theo truyền thống, Thống chế (Marshal) là một viên chức thực thi pháp luật hoặc sở cứu hỏa. Cấp bậc năm sao và thẩm quyền của Thống tướng và Đô đốc Hạm đội Hải quân tương đương được tạo ra theo Đạo luật của Quốc hội trên cơ sở tạm thời khi Công cụ chú giải Luật công (Hoa Kỳ) Pub.L. 78-482 được thông qua vào ngày 14/12/1944, chỉ cung cấp 75% lương và phụ cấp cho cấp bậc cho những người trong danh sách đã nghỉ hưu. Cấp bậc này là tạm thời, có thể được chuyển sang cấp bậc cố định sáu tháng sau khi chiến tranh kết thúc. Cấp bậc tạm thời sau đó được tuyên bố là cố định vào ngày 23/3/1946, cũng trao toàn bộ lương và phụ cấp trong cấp bậc cho những người trong danh sách đã nghỉ hưu. Nó được tạo ra để trao cho các chỉ huy cấp cao nhất của Hoa Kỳ sự ngang bằng về cấp bậc với các đồng cấp người Anh của họ giữ cấp bậc thống chế (field marshal) và đô đốc hạm đội (admiral of the fleet). Cấp bậc Thống tướng thứ hai này không giống với phiên bản thời kỳ hậu Nội chiến vì mục đích của nó và năm sao.
Phù hiệu cho cấp bậc Thống tướng năm 1944 bao gồm năm ngôi sao theo hình ngũ giác, với các điểm chạm vào nhau. Năm sĩ quan đã giữ cấp bậc Thống tướng phiên bản năm 1944.
Điều này nhằm thiết lập thứ bậc thâm niên giữa các tướng lĩnh và sự tương đương gần như hoàn toàn giữa các quân chủng.
Mặc dù được xem xét sơ qua, Quân đội Hoa Kỳ đã không đưa ra cấp bậc “Field Marshal” (Thống chế). Tại Hoa Kỳ, thuật ngữ “Marshal” theo truyền thống được sử dụng cho các sĩ quan thực thi pháp luật dân sự, đặc biệt là “U.S. Marshals”, cũng như trước đây là cho các cảnh sát trưởng tiểu bang và địa phương. Ngoài ra, việc đặt tên cấp bậc là “marshal” sẽ dẫn đến việc George Marshall được chỉ định là “Marshal Marshal”, được coi là không có phẩm giá.
Eisenhower từ chức ủy ban quân đội vào ngày 31/5/1952 để tranh cử tổng thống Hoa Kỳ. Sau khi Eisenhower được bầu và phục vụ hai nhiệm kỳ, Tổng thống John F. Kennedy đã ký Công cụ chú giải Luật công (Hoa Kỳ) Pub.L. 87-3 vào ngày 22/3/1961, cho phép tái bổ nhiệm Eisenhower “vào danh sách hoạt động của Quân đội Chính quy ở cấp bậc cũ của ông, của Thống tướng với ngày cấp bậc cũ của ông ở cấp bậc đó”. Cấp bậc này hiện được ghi nhớ trên các biển báo biểu thị Đường cao tốc Liên tiểu bang là một phần của Hệ thống Liên tiểu bang Eisenhower, hiển thị năm ngôi sao bạc trên nền xanh nhạt.
Arnold, một vị Thống tướng, là Tổng tư lệnh Không quân Lục quân trong suốt Thế chiến II, khi ông được thăng chức. Sau khi Không quân Hoa Kỳ của ông trở thành một lực lượng riêng biệt vào ngày 18/9/1947, cấp bậc của Arnold đã được chuyển sang Không lực, giống như cấp bậc của tất cả các phi công Không quân Lục quân được chuyển sang. Arnold là Thống tướng Không lực (General of the Air Force) đầu tiên và duy nhất cho đến nay. Ông cũng là người duy nhất từng giữ cấp bậc năm sao trong hai nhánh của Lực lượng Vũ trang Hoa Kỳ.
Bradley nhận được cấp bậc 5 sao khi trở thành Chủ tịch đầu tiên của Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân (phục vụ từ năm 1949 đến năm 1953). Điều này giúp ông có cấp bậc cao hơn Tướng MacArthur, người vẫn đang phục vụ tại thời điểm đó.
Những sĩ quan giữ cấp bậc Thống tướng này vẫn là sĩ quan của Lục quân Hoa Kỳ trọn đời, với mức lương và phụ cấp hàng năm là 20.000 USD, tương đương với 346.000 USD thời giá 2023. Họ được hưởng một chức vụ do Lục quân duy trì cùng với một phụ tá (cấp bậc đại tá), một thư ký và một người phục vụ.
Sử dụng hiện đại
Không có sĩ quan nào được thăng hàm Thống tướng kể từ Omar Bradley (cũng là sĩ quan còn sống cuối cùng có cấp bậc này khi ông qua đời vào năm 1981). Cấp bậc này vẫn được duy trì trong cơ cấu của Lục quân và có thể được trao bởi tổng thống với sự đồng ý của Thượng viện Hoa Kỳ.
Mặc dù Chủ tịch đầu tiên của Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân (CJCS), Omar Bradley, cuối cùng đã được trao tặng ngôi sao thứ năm, nhưng việc thăng chức như vậy không đi kèm với chức vụ đó; việc thăng chức cho Bradley đảm bảo rằng ông sẽ không bị cấp dưới của mình, Douglas MacArthur, vượt mặt.
Vào những năm 1990, có những đề xuất trong giới học thuật của Bộ Quốc phòng về việc trao cấp bậc năm sao cho chức vụ Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân.
Sau khi Chiến tranh vùng Vịnh kết thúc, nhưng trước khi ông nhậm chức Bộ trưởng Ngoại giao, đã có cuộc nói chuyện về việc trao tặng ngôi sao thứ năm cho Tướng Colin Powell, người đã phục vụ với tư cách là CJCS trong cuộc xung đột. Nhưng ngay cả trước áp lực của công chúng và Quốc hội để làm như vậy, các nhân viên trong nhóm chuyển giao quyền lực tổng thống của Clinton đã quyết định không trao vì lý do chính trị, lo ngại rằng ngôi sao thứ năm có thể đã hỗ trợ Powell (một đảng viên Cộng hòa) nếu ông quyết định ra tranh cử. Một nỗ lực cũng đã được thực hiện để thăng chức cho Tướng Norman Schwarzkopf Jr. lên chức Thống tướng Lục quân, mặc dù điều đó đã không được thực hiện.
Mới đây vào cuối những năm 2000, một số nhà bình luận đã đề xuất rằng nhà lãnh đạo quân sự trong Cuộc chiến chống khủng bố toàn cầu nên được thăng hàm năm sao. Vào tháng 1/2011, những người sáng lập nhóm vận động chính trị Vets for Freedom đã đăng một bài xã luận trên tờ The Wall Street Journal kêu gọi trao tặng David Petraeus một ngôi sao thứ năm để ghi nhận công việc của ông và tầm quan trọng của sứ mệnh của ông. Trước đó, vào tháng 7/2010, David W. Brown đã viết một bài báo trên tờ The Atlantic ủng hộ việc thăng hàm này.
Cấp bậc cao hơn Thống tướng
Cấp bậc Đại Thống tướng (General of the Armies) là cấp bậc cao hơn Thống tướng (General of the Army), và cấp bậc mang tên này chỉ được trao cho ba sĩ quan trong lịch sử Hoa Kỳ. Năm 1919, John J. Pershing được thăng hàm Đại Thống tướng vì những đóng góp của ông trong Thế chiến I. Năm 1976, trong lễ kỷ niệm 200 năm thành lập Hoa Kỳ, George Washington đã được truy tặng cấp bậc này vì là vị tướng chỉ huy đầu tiên của Lục quân Hoa Kỳ. Năm 2022, Ulysses S. Grant đã được truy tặng cấp bậc Đại Thống tướng để kỷ niệm 200 năm ngày sinh của ông. Năm 1903, có hiệu lực ngược lại đến năm 1899, George Dewey được thăng hàm Đô đốc Hải quân, một cấp bậc tương đương với đô đốc năm sao. Việc thăng hàm Đô đốc Dewey là lần duy nhất một Đô đốc Hải quân được phong và cấp bậc này không còn tồn tại sau khi ông qua đời.
Mục 7 của Luật Công số 78-482 có nội dung: “Không có điều gì trong Đạo luật này ảnh hưởng đến các điều khoản của Đạo luật ngày 3/9/1919 (41 Stat. 283: 10 USC 671a) hoặc bất kỳ luật nào khác liên quan đến chức vụ Đại Thống tướng Hoa Kỳ”.
George Washington được truy phong hàm Đại Thống tướng vào ngày 15/3/1978 bởi Bộ trưởng Lục quân Clifford Alexander. Liên quan đến lễ kỷ niệm 200 năm thành lập nước Mỹ, Quốc hội đã thông qua luật vào ngày 19/1/1976 thúc đẩy việc thăng chức cho Washington và Tổng thống Gerald Ford đã phê duyệt vào tháng 10/1976, nhưng các nhà sử học nhận thấy rằng các hành động của Quốc hội và Tổng thống là không đủ, và Lục quân phải ban hành lệnh để chính thức thăng chức. Theo Luật Công số 94-479, Đại Thống tướng Hoa Kỳ được thiết lập là có “cấp bậc và quyền ưu tiên hơn tất cả các cấp bậc khác của Lục quân, quá khứ hoặc hiện tại”. Do đó, Washington sẽ luôn là vị tướng cao cấp nhất của Hoa Kỳ. Trong suốt cuộc đời của mình, Washington đã được bổ nhiệm làm tướng trong Lục quân Lục địa trong Chiến tranh Cách mạng và là trung tướng ba sao trong Lục quân Chính quy trong Chiến tranh Bán chính thức với Pháp./.
